Wycena przedsiębiorstwa – co musisz wiedzieć?

Nie ważne czy prowadzisz dużą firmę czy startup. Prędzej czy później niezbędna okaże się wycena przedsiębiorstwa. Wycena to proces, w trakcie którego rzeczoznawca majątkowy określa wartość firmy. Podstawowym celem wyceny jest wydanie opinii na temat jej stanu przy uwzględnieniu metod i procedur niezbędnych do bezstronnego i rzetelnego określenia jej wartości.

Najważniejsze przesłanki dotyczące wyceny przedsiębiorstw zawiera Nota Interpretacyjna Nr 5 z 2011 r., zawarta w dokumencie Powszechne Krajowe Zasady Wyceny, który został opracowany przez Polską Federację Stowarzyszeń Rzeczoznawców Majątkowych. Dotyczy ona ogólnych zasad wyceny przedsiębiorstw. Jej treść głosi, że wycena może być przeprowadzona między innymi w przypadku:

● kupna i sprzedaży,
● postępowania układowego, upadłościowego lub likwidacyjnego,
● łączenia lub podziału przedsiębiorstw,
● postępowań cywilnoprawnych,
● kwestii podatkowych,
● weryfikacji zdolności kredytowej.

Cele i funkcje wyceny przedsiębiorstwa

Celem wyceny jest ustalenie wartości przedsiębiorstwa na potrzeby kupna lub sprzedaży, likwidacji przedsiębiorstwa, postępowania układowego lub upadłościowego. Wycena jest niezbędna również w przypadku podziału lub łączenia przedsiębiorstw, umarzania akcji i udziałów, postępowań cywilnoprawnych, jest konieczna przy prowadzeniu sprawozdawczości finansowej, weryfikacji zdolności kredytowej i zabezpieczenia kredytu, ubezpieczeniach, odszkodowaniach, kontroli wartości kapitału wprowadzonego przez właścicieli lub udziałowców do przedsiębiorstwa.Cele wyceny są uzależnione od funkcji jakie ma ona pełnić i są z nimi powiązane.

Do najważniejszych funkcji wyceny przedsiębiorstw należą:

● doradcza (decyzyjna) – polega ona na dostarczeniu informacji niezbędnych do podjęcia decyzji przy planowaniu transakcji kapitałowych lub ważnych zmian zarządczych w przedsiębiorstwie

● argumentacyjna – polega na dostarczeniu informacji o przedsiębiorstwie i jego wartości, które mogą być istotnym argumentem przetargowym w prowadzonych negocjacjach

● mediacyjna – dostarcza kluczowych informacji dotyczących wartości przedsiębiorstwa w przypadku transakcji kapitałowych, gdy opinie na temat wartości kapitałowych przedsiębiorstwa nie są zgodne

● zabezpieczająca – dostarcza informacji na temat wartości przedsiębiorstwa, które stanowią zabezpieczenie przed negatywnymi skutkami sporów na tym tle

● informacyjna – polega na dostarczeniu uzyskanych w procesie wyceny informacji istotnych dla zarządzania przedsiębiorstwem.

Wycena przedsiębiorstwa – trzy najważniejsze podejścia

W procesie wyceny przedsiębiorstwa stosuje się trzy główne grupy metod:

● majątkowe – wartość przedsiębiorstwa ustalana jest na podstawie oszacowanej wartości netto całego majątku i pomniejszona o sumę zobowiązań przedsiębiorstwa. Do najczęściej stosowanych należy metoda SAN – skorygowanych aktywów netto, zalecana do wyceny spółek posiadających duży majątek i generujących niewielki zysk.
● dochodowe – wartość przedsiębiorstwa szacowana jest na podstawie strumienia zdyskontowanych przyszłych dochodów ekonomicznych (tzn. szacowanych nadwyżek tych odchodów). Jest to istotne zwłaszcza dla podmiotów, dla których prawdziwą wartość przedsiębiorstwa stanowi zdolność do generowania przychodów przy stosunkowo niewielkich aktywach własnych
● porównawcze – wartość przedsiębiorstwa opiera się na porównaniu wycenianej firmy do wartości innych firm wycenionych na rynku kapitałowym.

Każda z wymienionych powyżej grup metod ma swoje szczegółowe warianty, które stosuje się w zależności od bieżących potrzeb oraz specyfiki przedsiębiorstwa. Rolą rzeczoznawcy majątkowego jest wybór najbardziej adekwatnej do danej sytuacji.

Dlaczego warto przeprowadzić wycenę firmy?

Dokładna znajomość majątku firmy pozwala podjąć lepsze decyzje dotyczące przyszłych działań. Poznanie realnej wartości firmy – składowych jej majątku, aktywów, pasywów, szacowanych przychodów i jej sytuacji wobec innych firm funkcjonujących w tej samej branży, ma wpływ na optymalizację działań i kosztów związanych z jej prowadzeniem. Bez wyceny przedsiębiorstwa przez rzeczoznawcę majątkowego nie możliwe jest skuteczne zarządzanie procesami kupna, sprzedaży lub procesami giełdowymi.